Theo số liệu mời từ một nghiên cứu ngẫu nhiên tiền cứu, chuyển phôi ngày 2 không cải thiện tỷ lệ mang thai ở người đáp ứng kém so với chuyển phôi ngày 3. Phát hiện này mâu thuẫn với kết quả của hai nghiên cứu được công bố trước đó, chỉ ra lợi ích của việc chuyển phôi ngày 2.
Trong hai nghiên cứu trước đây (gồm một nghiên cứu hồi cứu và một nghiên cứu tiền cứu) cho rằng chuyển phôi ngày 2 có mối liên hệ với tăng cơ hội mang thai và tỷ lệ thai trên lâm sàng, so với chuyển phôi ngày 3. Điều đó dựa trên lập luận rằng việc chuyển phôi sớm hơn sẽ làm giảm tác động không mong muốn của môi trường nuôi phôi in vitro ở những nhóm bệnh nhân này.
Trước khi xem xét thực hiện chuyển phôi ngày 2 đối với những người đáp ứng kém như một nguyên tắc chuẩn, các chuyên gia trong Hội Nội tiết sinh sản và Vô sinh tại Đại học Stanford ở California – Mỹ đã thực hiện một thử nghiệm tiến cứu ngẫu nhiên.
Dân số nghiên cứu cuối cùng bao gồm 251 người đáp ứng kém, với số lượng phôi chuyển hạn chế, những người mới thực hiện điều trị IVF tự thân. Các bệnh nhân được chọn ngẫu nhiên hoặc là cho chuyển phôi ngày 2 hoặc chuyển phôi ngày 3 (có 123 bệnh nhân đã chuyển phôi ngày 2, 128 bệnh nhân chuyển phôi ngày 3). Cả hai nhóm đều tương tự nhau về các đặc điểm bệnh nhân – ví dụ, tuổi trung bình là 39,9 tuổi ở nhóm chuyển phôi ngày 2 và 39,2 tuổi ở nhóm chuyển phôi ngày 3 – và các đặc điểm trong chu kỳ thụ tinh ống nghiệm.
Trong bài báo trên tạp chí Fertility and Sterility, các nhà nghiên cứu (Shahine LK và cộng sự) báo cáo rằng các kết quả của thụ tinh ống nghiệm cũng tương tự giữa hai nhóm. Ví dụ, tỷ lệ thai lâm sàng là 15,4 % trong nhóm phôi ngày 2 và 16,4 % trong nhóm phôi ngày 3 (một sự khác biệt không đáng kể), trong khi tỷ lệ thai kỳ sinh sống/diễn tiến là 12,3 % trong nhóm phôi ngày 2 và 12,7 % trong nhóm phôi ngày 3 (một lần nữa, không có sự khác biệt rõ ràng). Tất cả các thai đang diễn tiến và những trẻ sinh sống trong các nghiên cứu đều ở nhóm đơn thai.
Các nhà nghiên cứu tiến hành phân tích thêm các dữ liệu để tìm hiểu xem một số nhóm được hưởng lợi đáng kể từ việc chuyển phôi ngày 2 hoặc chuyển phôi ngày 3. Họ một lần nữa thấy không có ảnh hưởng đáng kể đến kết quả khi phân tích theo độ tuổi (40 tuổi trở lên, so với lứa tuổi trẻ), số lượng phôi để chuyển giao, tiền sử có chu kỳ thụ tinh ống nghiệm không thành công, sự kích thích buồng trứng, và sự cần thiết thực hiện ICSI hoặc hỗ trợ nuôi phôi.
Trong bài báo cáo, các nhà nghiên cứu thảo luận về kết quả cụ thể, và lưu ý rằng những phát hiện của mình phù hợp hơn với những nghiên cứu ở những bệnh nhân tiên lượng tốt (một bản phân tích tổng quát gần đây gồm nhiều nghiên cứu liên quan đến dân số IVF, nói chung không thấy có khác biệt đáng kể giữa chuyển phôi ngày 2 và ngày 3 về tỷ lệ sinh sống).
Các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng “Chuyển phôi ngày 2 và phôi ngày 3 nên được coi là lựa chọn có cùng tiên lượng đối với những người đáp ứng kém, phụ thuộc vào quan điểm của bác sĩ và tình trạng cụ thể của bệnh nhân”.
BS Tăng Quang Thái
Theo Excerpta Medica, Elsevier Bussiness, 2010.